Trong thời gian việc nhập cảnh mới bị hạn chế do Nhật Bản tăng cường các biện pháp phòng tránh dịch bệnh vi-rút corona, việc chuyển đổi từ tư cách Thực tập sinh sang tư cách Kỹ năng đặc định (kèm điều kiện) đã gia tăng. Hiện tại số lượng Thực tập sinh cũng có tới 60% là người Việt Nam, tại những nơi sử dụng nhiều lao động có tư cách Kỹ năng đặc định thì sự hiện diện của người Việt Nam cũng ngày càng tăng.
Theo thống kê của Tổng cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú Nhật Bản, tính tới thời điểm cuối tháng 3/2022 thì tất cả người nước ngoài có tư cách lưu trú Kỹ năng đặc định đều thuộc loại 1, tổng số rơi vào khoảng 64.700 người. Trong đó, số người Việt tính tới cuối tháng 3/2020 chiếm 58%, tới cuối tháng 3/2021 là 63%, năm 2022 thì không đổi. Xếp thứ 2 là Philippines với 6.300 người, cách xa so với số lượng người Việt Nam..
Nếu thông kê 14 ngành đang có nguồn nhân lực Kỹ năng đặc định là người Việt Nam, có thể thấy ngành chế biến thực phẩm「飲食料品製造業」có nhiều lao động nhất với 17.100 người, chiếm tới 74%. Trừ nghành đóng tàu – công nghiệp hàng hải 「造船・舶用工業」và ngành ngư nghiệp「漁業」ra thì tất cả các ngành khác đều có số lượng người Việt nhiều nhất.
Có tới 80% là từ Thực tập sinh chuyển qua
Lý do dẫn đến tỷ lệ nhân lực người Việt cao trong từng ngành là do ảnh hưởng của d.ị.c.h vào năm 2020, chỉ một năm sau khi chế độ Kỹ năng đặc định bắt đầu được đưa vào. Do những quy định nhập cảnh bị thắt chặt nên những người nước ngoài khó có thể nhập cảnh vào Nhật, kết quả là tỷ lệ những Thực tập sinh chuyển qua tư cách Kỹ năng đặc định sau khi kết thúc chương trình tăng cao, chiếm tới 80% số lượng Kỹ năng đặc định.
Các lộ trình chính để lấy được tư cách Kỹ năng đặc định ngoài lộ trình Thực tập sinh kể trên còn có lộ trình Thi cử – yêu cầu thi đỗ chứng chỉ JLPT và kỳ kiểm tra kỹ năng chuyên môn.
Người Việt Nam tới đây sẽ tiếp tục là nguồn lao động chủ lực
Đã 5 năm từ lúc chế độ Kỹ năng đặc định bắt đầu được áp dụng, ban đầu dự kiến sẽ tiếp nhận khoảng 262.700 đến 345.150 người. Tuy nhiên sau 3 năm thì số lượng người tiếp nhận tổng là 60.000 người, tốc độ biến đổi thấp hơn nhiều so với dự tính. Dự kiến con số này sẽ lại tăng cùng với sự nới lỏng của chính sách nhập cảnh.
Nguồn nhân lực tập trung ở các đô thị
Hiện tại, số nhân lực Kỹ năng đặc định quốc tịch Việt Nam nhiều nhất là ở tỉnh Aichi với 4.100 người, sau đó là Chiba, Saitama, Osaka, Kanagawa sau đó với 2000 người. Tỉnh Yamagata và Akita thì chưa có tới 100 người.
Trong bối cảnh phục hồi kinh tế, nhu cầu nhân lực ở các thành phố lớn sẽ tăng, kéo theo sự chênh lệch ngày càng lớn với vùng nông thôn, ông Aikawa dự đoán. Đối với chế độ Kỹ năng đặc định, nếu cùng một nghành và đạt đủ điều kiện là có thể chuyển việc, điều này sẽ dẫn tới việc người lao động sẽ đổ về thành thị vì mức lương khá hơn.
Trong bối cảnh như vậy, nhu cầu tuyển Thực tập sinh của các doanh nghiệp sẽ vẫn cao do chế độ này hạn chế chuyển việc. Việc lấy tư cách Thực tập sinh dễ dàng hơn so với Kỹ năng đặc định nên có thể nói những người trẻ Việt Nam mong muốn làm việc ở Nhật Bản vẫn sẽ đăng ký chế độ này một cách ổn định.
Nguồn: Yahoo! News
